Kalbaryo ng Maralita sa Mayaman St.

KALBARYO NG MARALITA SA MAYAMAN ST.

dumaan sa Daang Mayaman
ang Kalbaryo ng Maralita
kung saan aking dinaluhan
upang makiisa ngang sadya

mula Housing ay nag-Philcoa
sa Daang Masaya lumiko
at sa Mayaman nangalsada
at sa DHSUD kami patungo

nilantad ang sistemang bulok
ng kagawaran sa pabahay
umano'y negosyo ang tutok
kaya dukha'y di mapalagay

nawa ay kanilang makamit
ang karapatang ginigiit

- gregoriovbituinjr.
03.22.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa kanto ng Mayaman St. at Kalayaan Avenue sa Lungsod Quezon, Marso 22, 2024

Hustisya para kay Killua!

HUSTISYA PARA KAY KILLUA!

pinaslang ang asong si Killua

naluha ang ilan sa artista

extremely heartbreaking, ani Sarah

kaysakit nito, ani Janella

anang ulat, nang aso'y pinaslang

ay sa sako natagpuan na lang

sino kaya ang may kagagawan?

tila may galit sa asong iyan!

kung pinatay siya't isinako

di siya pulutan ng lasenggo

at di kinatay o inadobo

ngunit bakit kinitil ang aso?

dahil ba ngalang Killua'y may Kill?

kaya buhay ng aso'y kinitil?

katukayo niya'y isang hunter

sa palabas na Hunter x Hunter

aso man, hayop ay may buhay din

kapara ng taong may damdamin

kaya ako'y nananawagan din

ng katarungan na sana'y kamtin

- gregoriovbituinjr.

03.22.2024

* litrato ni Sarah Geronimo mula sa pahayagang Bandera, ni Janella Salvador sa Abante, at aklat na Animal Scene, Volume 23, na nabili ng makatang gala

Nais kong magbigay-tinig

NAIS KONG MAGBIGAY-TINIG

bilang tibak, nais kong bigyang tinig

ang maralitang animo'y nabikig

ang mga api't winalan ng tinig

ang pinagsamantalaha't ligalig

nilalayon ko bilang maglulupa

ang sila'y aking makasalamuha

at sa isyu sila'y mapagsalita

nang karapata'y ipaglabang sadya

bilang makata, aking inaalay

ang aking mga tula't pagsasanay

upang tinig ng dukha'y bigyang buhay

pagkat bawat tula'y kanilang tulay

tungo sa isang bayang makatao

sa lipunang ang palakad ay wasto

sa bansang di sila inaabuso

sa sistemang patas at di magulo

sa ganyan, buhay ko'y nakalaan na

ang bigyang tinig ang kawawa't masa

hustisya'y kamtin at pakinggan sila

ang baguhin ang bulok na sistema

- gregoriovbituinjr.

03.22.2024

* litrato ay notbuk ng makatang gala

Kapara mo'y isang tula

i.

kapara mo'y isang tula

na sa panitik ko'y mutya

ako'y tinanggap mong sadya

kahit dukha'y walang wala

sa puso ko'y ikaw lamang

ang laging pinaglalaban

diwa kitang tutulaan

tungong paglaya ng bayan

ii

ikaw ang aking tinta

sa buhay ko'y pag-asa

ako'y di na mag-isa

pagkat kita'y kasama

- gbj,03.21.2024

world poetry day

Tingnan ang dinaraanan

TINGNAN ANG DINARAANAN

tingnan ang dinaraanan

sa gubat ng kalunsuran

o lungsod sa kagubatan

baka may ahas na riyan

pag nakaapak ng tae

tiyak babaho na rine

ibig sabihin, salbahe

kang may kaibang mensahe

ingat, baka ka madulas

sa iyong paglabas-labas

saan mang gubat, may ahas

saan mang lungsod, may hudas

may kasabihan nga noon

dapat marunong lumingon

sa pinanggalingang iyon

may utang kang buhay doon

isang kasabihan pa rin

na dapat nating namnamin:

ang lumakad ng matulin

kung matinik ay malalim

- gregoriovbituinjr.

03.21.2024 world poetry day

Alay sa World Poetry Day

ALAY SA WORLD POETRY DAY

matulain ang araw na kinakaharap

na puno ng awit sampu ng pinangarap

tila diwa'y nakalutang sa alapaap

bagamat tigib ng lumbay ang nasasagap

pinangarap ng makatang mundo'y masagip

sa unos ng luha't sa matang di masilip

laksang mga kataga'y di basta malirip

na mga talinghaga'y walang kahulilip

ipaglalaban ang makataong lipunan

nakakaumay man ang ganyang panawagan

subalit iyan ang adhikain sa bayan

pati tugma't sukat sa bawat panagimpan

sa mga manunula, ako'y nagpupugay

habang patuloy pa rin ditong nagninilay

lalo na't mga nakakathang tula'y tulay

sa pagitan ng madla't nagkaisang hanay

- gregoriovbituinjr.

03.21.2024

Bakit?

BAKIT?

bakit ba tuwang-tuwa silang ibukaka

sa mga dayuhan ang ating ekonomya?

bakit payag na gawing sandaang porsyento

na ariin ng dayuhan ang ating lupa?

kuryente, tubig, edukasyon, at masmidya?

bakit natutuwang iboto't makapasok?

yaong dayuhang mamumuhunan kapalit

ng lupaing Pinoy na mapasakanila?

bakit ba natutuwa silang pagtaksilan

ang mamamayan para sa dayong puhunan?

binoto ba nati'y wala nang karangalan?

bakit ba natutuwang ibenta ang bayan?

sa dayuhang kapital, ito'y kaliluhan!

tangi ko lang masasabi, tuloy ang laban!

- gregoriovbituinjr.

03.21.2024 world poetry day

* litrato mula pahayagang Abante, 03.21.2024, p.3

Sa bisperas ng World Poetry Day

SA BISPERAS NG WORLD POETRY DAY

taaskamao akong sumama sa rali

itinula ang nasasaloob ko sabi

iyon ang gawaing aking ikinawili

ang nasasadiwa'y itula kong mensahe

patuloy kong itutula ang laksang paksa

lalo't isyu ng manggagawa't maralita

tutula sa piketlayn man ng manggagawa

ilarawan ang kalagayan nilang sadya

sa bisperas ng World Poetry Day, nais ko

pa ring itula'y paninindiga't prinsipyo

na maitayo ang lipunang makatao

walang magsamantala ng tao sa tao

sa lahat ng makata, ako'y nagpupugay

tula ng tula, mabuhay kayo, MABUHAY!

sa toreng garing man ay wala tayong tunay

ang masa'y kasama natin sa paglalakbay

- gregoriovbituinjr.

03.20.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa rali patungong House of Representatives, anti-ChaCha rali, Marso 20, 2024

5 atletang Pinay, pararangalan

5 ATLETANG PINAY, PARARANGALAN

limang mahuhusay na atletang kababaihan
sa Unang Women in Sports Awards pararangalan
ito'y katibayan na anuman ang kasarian
ay makikilala rin sa pinili mong larangan

una si Olympic gold medalist Hidilyn Diaz,
sunod ay si volleyball superstar Alyssa Valdez,
ang iba pa'y sina skateboarder Margielyn Diaz,
billiard queen Rubilen Amit, mountain climber Carina

Dayondon, sa kanila'y talaga ngang hahanga ka
wala pa riyan si tennis star Alex Eala
sa kasalukuyan ay binibigyang sigla nila
ang isports ng bansa kaya sila'y kinikilala

sa limang magigiting, taospusong pagpupugay
sa pinasok na larangan, patuloy na magsikhay
hanggang inyong marating ang tugatog ng tagumpay
muli, sa inyong lima, mabuhay kayo! MABUHAY!

- gregoriovbituinjr.
03.20.2024

* balita mula sa pahayagang Pang-Masa, Marso 19, 2024, pahina 8

Minsan, sa isang kainan

MINSAN, SA ISANG KAINAN

masarap ang lasa ng kinain

kahit di mo man iyon napansin

nabusog ako kahit patpatin

salamat sa pagkai't inumin

gayunman, ramdam ko ang ligaya

pag mutyang diwata ang kasama

na sa panitik ay aking musa

nang makatha ang nasang nobela

di naman ako isang bolero

na ang dila'y matamis na bao

ang pagsinta ko'y sadyang totoo

ay, baka naman langgamin tayo

sa pagkaing masarap nabusog

at ngayon ay nais kong matulog

- gregoriovbituinjr.

03.19.2024

Pag-ibig

PAG-IBIG

marami nang nagpatiwakal dahil sa pag-ibig

subalit sa ganitong kaso'y sino ang umusig

maraming nagkahiwalay matapos magkaniig

habang ang iba'y walang maipalamon sa bibig

binibigay ng lalaki ay tsokolate't rosas

na sa panahon daw ngayon ay talaga nang gasgas

dapat daw inihahandog na'y isang kabang bigas

na ipambubuhay sa magiging pamilya't bukas

subalit dalawang puso ang nagkaunawaan

di man bumigkas ng salita'y nagkaintindihan

mata sa mata, titig sa titig, nagkatitigan

habang si Kupido at Eros ay nakamasid lang

O, pag-ibig, ikaw nga ang sa mundo'y bumubuhay

nang itanim ang binhi hanggang tumubo ang palay

nang dahil sa iyo ay nagtangkang magpakamatay

buti't may isa pang pag-ibig na nagbigay-buhay

- gregoriovbituinjr.

03.19.2024

* litrato mula sa app game na Word Connect

Tara sa rali sa a-Bente

TARA SA RALI SA A-BENTE

naghahanda na para sa rali

nang di tayo magsisi sa huli

dapat makibahagi't sumali

raling anti-ChaCha sa a-Bente

sa totoo lang, di ko mawari

na sandaang porsyentong mag-ari

ang dayuhan sa lupa ng lipi

kaya ang ChaCha'y tinutunggali

kung tatanghod ka na lamang dito

manonood, makikiusyoso

baka bulagain na lang tayo

lahat ng lupa'y ari ng dayo

ay, iskwater sa sariling bayan

ang porsyento'y magiging sandaan

ganito ba'y iyong papayagan?

o sumama ka't ating tutulan?

isa lang iyan sa isyu roon

pag binuksan na ang Konstitusyon

baka baguhin ang term extension

at nukleyar na'y payagan ngayon

sa a-Bente ng hapon tara na

sa Kongreso, tayo'y mangalsada

pagtutol ng masa'y ipakita't

isigaw: Ayaw namin sa ChaCha!

- gregoriovbituinjr.

03.19.2024

Meryenda

MERYENDA

tubig at sky flakes ang meryenda

mula maghapong pangangalsada

kailangang may lakas tuwina

lalo na't nag-oorganisa ka

ng laban ng dukha't manggagawa

upang di ka laging nanghihina

di dapat gutom ang maglulupa

na adhikang baya'y guminhawa

tara munang magmeryenda rito

tubig man at sky flakes lang ito

libre kita, sagot mo ang kwento

habang sagot ko naman ay isyu

katulad ng isyung panlipunan

bakit ChaCha ay dapat tutulan

ChaCha iyan para sa iilan

di pangmasa kundi pandayuhan

- gregoriovbituinjr.

03.18.2024

"Ayoko sa sistemang bulok!" ~ Eugene V. Debs

"AYOKO SA SISTEMANG BULOK!" ~ EUGENE V. DEBS

"I am opposing a social order in which it is possible for one man who does absolutely nothing that is useful to amass a fortune of hundred of millions of dollars while millions of men and women who work all their lives secure barely enough for a wretched existence." ~ Eugene V. Debs, US Labor and Socialist Leader, Presidential Candidate, June 16, 1918

kaygandang sinabi ni Eugene V. Debs noon

na sa mga tulad ko'y isang inspirasyon

ayaw niya ng sistemang animo'y poon

ang isang tao na tangan ay milyon-milyong

dolyar habang milyong obrero'y hirap doon

habang pinapanginoon ang isang tao

dahil sa kanyang yaman at aring pribado

nagpapatuloy naman sa pagtatrabaho

ang milyong obrerong nagbabanat ng buto

upang pamilya'y buhayin sa mundong ito

inilarawan niya'y bulok na sistema

kung saan pinapanginoon ay burgesya

nais niyang lipunan ay sinabi niya

na lipunang walang panginoon talaga

walang poong maylupa at kapitalista

tulad ko, ang nais niya'y lipunang patas

na mga tao'y kumikilos ng parehas

walang mayaman, walang lamangan at hudas

walang pribadong pag-aari't balasubas

kundi pagpapakatao ang nilalandas

- gregoriovbituinjr.

03.18.2024

* litrato mula sa google

Sa tindahan ng aklat

SA TINDAHAN NG AKLAT

patingin-tingin lang, / di naman bibili

ng nakitang librong / nadaanan dini

na sa aking isip / ay makabubuti

nang maehersisyo / yaring guniguni

naririto pa rin / akong nangangarap

na maraming bansa'y / mapuntahang ganap

pati na lipunang / sadyang mapaglingap

na sa pagbabasa / minsan nahahanap

di pa makabili / ng libro ng tuwa

hanggang bulsa'y butas / sa maong kong luma

wala pang panggugol, / ipon pa'y di handa

sinturong masikip, / luluwag ding sadya

mabibili ko rin / ang asam na aklat

lalo't panitikang / tinugma't sinukat

pagkat sa bulsa ko'y / di naman mabigat

nagtitipid lamang, / di naman makunat

- gregoriovbituinjr.

03.18.2024

* litrato'y kuha ng maybahay ng makata

Kay-ikli nitong tula

kay-ikli nitong tula

sa danas na kayhaba

kakaunting kataga

subalit masalita

sa mga isyu't paksa

ay tila kulang pa nga

laksa mang dusa't luha

ay di mo mahalata

- gregoriovbituinjr.

03.18.2024

Tugon sa tula ng kamakatang Glen Sales

TUGON SA TULA NG KAMAKATA

oo, tanda ko pa, kamakata

bata pa'y hilig nating tumula

sa gubat man ng panglaw at mangha

pag may tula'y di nangungulila

tula ng tula noon pang bata

na samutsari ang pinapaksa

balak, bulaklak, sinta, diwata

alay sa inang mahal na sadya

hanggang ngayong tayo'y tumatanda

pagtula nati'y sumasariwa

may umagos mang dugo at luha

tumutulang buong puso't diwa

salamat, kaibigang makata

kaharapin man ay dusa't sigwa

tula'y tulay sa langit at lupa

mabuhay ka at ang ating tula

- gregoriovbituinjr.

03.18.2024

Wakasan ang OSAEC!

WAKASAN ANG OSAEC!

Nitong Pebrero 13, 2024 ay naglathala ng infographics ang Philippine Information Agency (PIA) hinggil sa Republic Act 11930, na kilala ring Anti-Online Sexual Abuse and Exploitation of Children (OSAEC) and Anti-Child Sexual Abuse or Exploitation Materials (CSAEM) Act.

Naisabatas ito noong Hulyo 30, 2022, panahon na ni BBM subalit nakasulat sa batas ay si Pangulong Duterte. May kalakip itong pasubali: Approved: Lapsed into law on JUL 30 2022 without the signature of the President, in accordance with Article VI Section 27 (1) of the Constitution.

Matatagpuan ang nasabing batas sa kawing na: https://lawphil.net/statutes/repacts/ra2022/ra_11930_2022.html at ang Implementing Rules and Regulations (IRR) nito, na umaabot ng 73 pahina at naka-pdf file, ay nasa kawing na:  https://www.doj.gov.ph/files/2023/ISSUANCES/RA%2011930%20IRR.pdf.

Sa infographics ng PIA, may apat itong kahon na may litrato at pagtalakay. Makikita ito sa kawing na: https://pia.gov.ph/infographics/2024/02/13/batas-laban-sa-digital-child-sexual-abuse.

Narito ang mga nakasulat:

Unang kahon - Mga dapat malaman ukol sa R.A.11930 

Anti-Online Sexual Abuse and Exploitation of Children (OSAEC) and Anti-Chile Sexual Abuse or Exploitation Materials (CSAEM) Act.

Ikalawang kahon - Mga nakapaloob sa R.A.11930

- Koordinasyon sa internet service providers at telecommunications companies upang matanggal at mapigilan ang pagkalat ng CSAEM sa internet.

- Responsibilidad ng mga may-ari ng internet cafe, hotspots, at kiosks na ipabatid sa publiko ang mahigpit na ipinagbabawal ng R.A.11930 ang sekswal na pang-aabuso sa mga bata online at offline.

- Tungkulin ng mga may-ari, nagpapaupa, sub-lessors, operators, at tagapangasiwa ng mga hotel, motel, residential homes, condominiums, dormitories, apartments, transient dwellings, at iba pa, na ipaalam sa NCC-OSAEC-CSAEM ang anumang pangyayari ng OSAEC sa kanilang lugar.

- Offenders Registry - pagkakaroon ng talaan ng child sexul offenders.

- Pangangalaga ng mga lokal at nasyonal na ahensya sa mga kabataang naging biktima ng sekswal na pang-aabuso.

Ikatlong kahon - (Depinisyon)

OSAEC

- Tumutukoy sa paggamit ng Information and Communications technology (ICT) sa sekswal na pang-aabuso at/o pananamantala sa mga bata

- Kabilang dito ang mga sitwasyon kung saan bahagi ng offline na pang-aabuso at/o pananamantalang sekswal ay isinagawa online

- Saklaw nito ang produksyon, pagpapakalat, at pag-aari ng CSAEM mayroon man o walang pahintulot ng biktima

CSAEM

- Tumutukoy sa mga materyal na naglalarawan sa isang bata na kasali o nakikibahagi sa sekswal na aktibidad, maging tunay man ito o kunwari lamang

- Kasama rito ang mga materyal na nagpapakita sa sekswal na pang-aabuso at/o pananamantala sa isang bata, naglalarawan sa bata bilang isang sekswal na bagay, o nagpapakita ng mga pribadong pag-ri ng katawan ng isang bata

- Ang mga materyal na ito ay maaaring ginawa offline o sa pamamagitan ng ICT

Ikaapat na kahon - Paano makakaiwas sa OSAEC?

- Huwag magbahagi ng personal na impormsyon, litrato, at video sa mga taong nakilala lamang sa internet.

- Para sa mga magulang, siguraduhing gabayan at i-monitor ang mga kausap at gawain ng inyong mga anak sa social media

- Kung maaari, panatilihing pribado lamang sa inyong pamilya at kaibigan ang mga litrato at video ng inyong mga anak.

- Ipagbigay-alam agad sa kinauukulan kung makaranas ng kahit anong paraan ng pang-aabuso.

May related article pa ito na nasa kawing na: https://pia.gov.ph/videos/2024/02/13/strengthen-online-safety-of-children-with-ra-11930.

Strengthen online safety of children with RA 11930 or the Anti-Online Sexual Abuse or Exploitation of Children and Child Sexual Abuse or Exploitation Materials Act, or more commonly known as the Anti-OSAEC and CSAEM Act!

While the internet opens doors to possibilities, it also exposes children to dangers, including sexual abuse and exploitation. The Anti-OSAEC and CSAEM Act substantially reduces such danger by, among others, establishing the National Coordination Center against OSAEC and CSAEM, enhancing coordination and reporting mechanisms, and further firming up the duties and obligations of concerned actors, especially internet intermediaries.

Together, let's shape a safer digital world for our children!

Ang usaping ito'y ginawan ko ng tula bilang ambag sa pagtataguyod ng proteksyon sa mga bata:

WAKASAN ANG OSAEC!

halina't ang OSAEC ay ating labanan

na pag-abusong sekswal ang pinatungkulan

lalo sa online na biktima'y kabataan

ganitong krimen ay huwag nating hayaan

ay, iba na talaga ang panahon ngayon

may pag-abusong sekswal na gamit ang selpon

may pornograpiya o anupaman iyon

mga sexual maniac ay diyan nagugumon

kaya bantayan po natin ang mga anak

dapat kaligtasan nila'y ating matiyak

baka nang dahil diyan, sila'y mapahamak

makilala pa nila'y manloloko't manyak

kaya aralin natin ano ang OSAEC

paanong di mabiktima ng mga switik

paano iiwasan ang mga limatik

na baka sa iyong anak ay nasasabik

iwasan ang materyal na pornograpiya

at online na sekswal na pananamantala

dapat sa nagkasala'y matinding parusa

pagkat bata sa online ang binibiktima

- gregoriovbituinjr.

03.17.2024

* litratong silhouette mula sa google

Bolpen at kwaderno

BOLPEN AT KWADERNO

ang sabi ng isang kasama

na bilin daw ng kanyang lola

maigi'y lapis na mapurol

kaysa matalas na memorya

payo itong tumpak talaga

mabuti't kayrami kong bolpen

na handa pag may aakdain

kayhirap ngang nasa memorya

lamang ang nais mong sabihin

kundi sa papel ay sulatin

sa pagkwento, tula't balita

na palagi kong ginagawa

handa ang paksang kakathain

na nginata ng puso't diwa

sa paglaon, ilalathala

tangan ang bolpen ko't kwaderno

minsan, nasa bag at bulsa ko

upang agad kong matuligsa

ang mga tiwali at trapo

sa mga tula, dagli't kwento

ang lapis ko man ay mapurol

sa kwaderno ko'y bumubukol

ang samutsaring paksa't isyu

ng paninindiga't pagtutol

sa sistemang bulok, masahol

- gregoriovbituinjr.

03.17.2024

Ipipinta sa mga salita

IPIPINTA SA MGA SALITA

ipipinta sa mga salita

at ilalarawan sa kataga

ang laksa-laksang isyu ng madla

patungo sa lipunang adhika

ngunit paano ba ilarawan

yaong mga konseptong pambayan

tulad ng hustisyang panlipunan

at mga karapatan ng tanan

ang makata'y mag-iimbestiga

minsan siya'y mamumulitika

upang mga detalye'y makuha

at pangyayari'y mabatid niya

saka niya iyon nanamnamin

kung kinakailangan, kudkurin

nakatagong laman ay katasin

at ang mga bagaso'y tanggalin

saka unti-unting isusulat

mga detalye'y isisiwalat

matamis, mapakla o makunat

ipababatid iyon sa lahat

- gregoriovbituinjr.

03.17.2024

Isang madaling araw

ISANG MADALING ARAW

bakit kaya di ko malirip

ang aking nasa't panaginip

bungang tulog na di maisip

sa madaling araw ng inip

bigla akong napamulagat

bumangon agad at nagmulat

pagkat binti'y namumulikat

namimitig hanggang balikat

tila baga ako'y kinuyog

ng sanlibo't isang bubuyog

buong katawan ko'y nabugbog

araw ko na ba'y papalubog?

nadama iyon ng sandali

kaya napangiwi ang labi

nais kong makatulog muli't

di managinip ng pighati

- gregoriovbituinjr.

03.17.2024

Pangangalsada

PANGANGALSADA

ako'y maglulupa / at nangangalsada

nagtatanim-tanim / kausap ang masa

inaalam pati / ano ang problema

nang binhing ipunla'y / wasto sa kanila

ang gawaing masa'y / yakap na tungkulin

upang iparating / itong adhikain

dukha't manggagawa / ay organisahin

at nang sambayanan / ay mapakilos din

sa pangangalsada / ako'y nakatutok

adhika'y baguhin / ang sistemang bulok

misyong baligtarin / ang imbing tatsulok

upang mga dukha'y / mamuno sa tuktok

nangangalsada man / sa araw at gabi

tuloy ang pagbaka't / kaisa sa rali

isyu'y nilalantad / sa nakararami

sa laban ng masa'y / kasangga't kakampi

tibak na Spartan, / tangan ang prinsipyo

na naninindigan / sa sistemang wasto

asam ay lipunang / sadyang makatao

palakad ay patas / sa bayan at mundo 

- gregoriovbituinjr.

03.16.2024

China, 'di raw inaangkin ang buong WPS

CHINA, 'DI RAW INAANGKIN ANG BUONG WPS

Pinabulaanan ng Chinese Foreign Ministry na pag-aari ng kanilang bansa ang buong South China Sea at lahat ng karagatang nasa "dotted line" bilang kanilang teritoryo.

Ayon kay Wang Wenbin, spokesperson ng ahensya, hindi kailanman inihayag ng China na pag-aari nila ang buong South China Sea. ~ ulat mula sa pahayagang Bulgar, Marso 16, 2024, pahina 2

aba'y nagsalita na ang Chinese Foreign Ministry

di raw inaangkin ng China ang West Philippine Sea

mismong si Wang Wenbin, spokesperson nito'y nagsabi

anya, "China never claimed that the whole of South China Sea

belongs to China," sana sa sinabi'y di magsisi

mga sinabi niya'y nairekord nga bang sadya?

upang di balewalain ang banggit na salita

gayong hinaharang papuntang ating isla pa nga

iba ang sinasabi sa kanilang ginagawa

huwag tayong palilinlang sa sanga-sangang dila

dapat lang ipaglaban ang sakop na karagatan

para sa ating mga mangingisda't mamamayan

balita iyong mabuting ating paniwalaan

kung di diversionary tactic at kabulaanan

- gregoriovbituinjr.

03.16.2024

Tarang maglakbay

TARANG MAGLAKBAY

ako'y naglalakbay / sa paroroonan

habang binabasa'y / libro sa aklatan

ginagalugad ko / ang mga lansangan

upang matagpuan / yaong karunungan

nagbakasakali / namang sa paglaon

ay matagpuan ko'y / yaman ng kahapon

di ginto't salapi, / pilak o medalyon

kundi rebolusyon / at pagberso noon

tara, tayo namang / dalawa'y maglakbay

tungo sa sakahang / puno pa ng palay

tungong karagatang / kayrami pang sigay

tungong himpapawid / na lawin ang pakay

O, ako diyata'y / isang manunula

isang manunulay / sa tulay ng tula

galugad ang loob / niring puso't diwa

sa mga panahong / tula'y di matudla

- gregoriovbituinjr.

03.16.2024

Titser, na-depress, nagpasagasa sa trak, patay!

TITSER NA-DEPRESS, NAGPASAGASA SA TRAK, PATAY!

BULA, Camarines Sur - Kalunos-lunos na kamatayan ang sinapit ng 52-anyos na babaeng guro matapos na pinaniniwalaang sinadya nitong magpasagasa sa paparating na trak sa kahabaan ng national highway sa Zone-5, Brgy. Palsong sa bayang ito kamakalawa ng gabi.

Sa ulat, dakong alas-6 ng gabi ay nakita mismo sa kuha ng CCTV camera sa naturang lugar na naglalakad ang biktima sa tabi ng highway. Gayunman, bigla siyang tumakbo sa gitna at sinalubong ang paparating na trak... ~ ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Marso 14, 2024, pahina 9

O, kaytindi pag ang dinanas mo'y depresyon

na mismong sarili'y gagawan ng represyon

lalo't di kinaya ang problemang naipon

na ang sariling buhay na'y nais itapon

nakagugulat na mismong gurong na-depress

ay nagpasagasa sa trak, ito na'y labis

di ba naresolba ang problemang tiniis?

kaya dinamay ang trak na humahagibis?

grabe ang ulat sa pahayagang nabasa

lalo pa't guro'y ikalawang magulang na

ngunit tao rin siyang may dalang problema

sa paaralan, sa kasama, sa pamilya

wala ba ritong nakapansing kapwa guro?

na depresyon nitong guro'y di naglalaho?

na problema nito'y tila naghalo-halo?

animo'y karambolang nagkalabo-labo?

sa pamilya pong naiwan, pakikiramay

di natin masabing ganyan kasi ang buhay

minsan, masaya; madalas puno ng lumbay

mahalaga, problema'y kakayaning tunay

- gregoriovbituinjr.

03.15.2024

Nais kong kumatha ng tula

NAIS KONG KUMATHA NG TULA

nais kong kumatha ng tula

samutsari ang pinapaksa

kung saan ba tayo nagmula

bakit ba manggagawa'y dukha

liliparin ang alapaap

o kaya'y sasakyan ang ulap

paano natin malilingap

ang laksa-laksang mahihirap

bakit may basura sa daan

at maraming batang lansangan

ano bang dapat pag-usapan

bukod sa prinsipyo't lipunan

paninindigan at pag-ibig

habang diwata ang kaniig

ang pagsinta'y di padadaig

kahit sa sinong manlulupig

nais kong tula ay isulat

habang ako'y pinupulikat

ang aking pluma'y di maawat

habang paa'y sa lupa lapat

halina't itayo ang mundo

isang hardin ng paruparo

na pulos nektar ang produkto

sa digmang rosas na aktibo

- gregoriovbituinjr.

03.15.2024

Nanggahasa ng 5-anyos, ari, kinalos

NANGGAHASA NG 5-ANYOS, ARI KINALOS

Isang lalaki na suspek sa panghahalay sa limang taong gulang na batang babae ang natagpuang patay at halos maputol ang ari sa bakanteng lote sa Claver, Surigao del Norte noong Martes. ~ ulat mula sa pahayagang Abante, Marso 15, 2024, pahina 8

ay, karumal-dumal ang sinapit

nang umano'y nanghalay ng paslit

siya na'y tuluyang iniligpit

ari'y may laslas, tila ginilit

agad nagsumbong ang nakakita

kaya pulis ay nag-imbestiga

natagpuang may tama ng bala

salvage ang nangyari sa biktima

nanggahasa raw ng limang anyos

kaya ang kanyang ari'y kinalos

ito ba'y may kaugnayang lubos

sa rape? sa kanya'y sinong tumapos?

nararapat bang paghihiganti?

ang gayong ginawa't pangyayari?

mata sa mata nga ba ang sabi?

at di na idinaan sa korte?

- gregoriovbituinjr.

03.15.2024

4-anyos, inabuso ni Uncle

4-ANYOS, INABUSO NI UNCLE

si Uncle, napakabastos pala 

aba'y kanyang inabusong lubos

ang pamangkin, kanyang minolestiya'y

batang babaeng apat na anyos

napansin lang ng ina ng bata

ari nito'y ayaw pahawakan

sa ina at masakit daw sadya

ang ari gayong hinuhugasan

dito na kinabahan ang nanay

sa nadiskubre sa munting anghel

kanya palang anak ay hinalay

ng walang iba kundi ni Uncle

napag-alamang paralisado

ang kalahati nitong katawan

subalit nagawa pa rin nito

sa pamangkin yaong kahayukan

sa kabila nito'y nakatakas

ang Uncle na kapatid ng ina

ah, saan mang gubat ay may ahas

kadugo na'y kinakatalo pa

dapat nang mahuli ang tiyuhin

nang managot sa pagkakasala

pagkat ang epekto sa pamangkin

ay madadala hanggang pagtanda

- gregoriovbituinjr.

03.14.2024

3-anyos, ginilitan ng ama

3-ANYOS, GINILITAN NG AMA

Karumal-dumal ang sinapit ng 3-anyos na batang babae matapos gilitan habang natutulog ng kanyang desperadong ama na nagpakamatay rin matapos tarakan ng patalim ang sarili nitong Lunes ng hapon... ~ ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Marso 14, 2024, pahina 9

dahil nga ba sa pag-ibig at hiwalayan

ang siyang sanhi ng dalawang kamatayan

hiwalay na ang tatay sa ina ng bata

ang ina'y nagbalik, ama'y naging balisa

subalit bakit kailangan pang madamay?

ang inosenteng anak sa kanilang away?

ayon sa ulat, bata'y pinatulog muna

tapos ay ginilitan ng sariling ama

matapos iyon, ang ama'y nagpatiwakal

yaong nangyari'y talagang karumal-dumal

na di naagapan dahil daw sa depresyon

bakit nangyari? bakit naganap ang gayon?

problemang ganyan ba'y paano lulutasin?

bago pa may mangyaring di maganda't krimen?

sikolohista ba'y anong payo't mensahe?

upang maiwasan ang ganyang pangyayari?

- gregoriovbituinjr.

03.14.2024

P60 na ulam

P60 NA ULAM

sa panahon ngayon, presyo'y nagtaasan talaga

tulad ng presyo ng ulam na binili kanina

trenta pesos ang pritong isda, gayon din ang torta

habang sa bahay naman, ako'y nakapagsaing na

sa ibang lugar nga ay mura pa raw itong lubos

may order ng gulay na halaga'y singkwenta pesos

at may isda namang ang halaga'y sisenta pesos

habang ang isang order ng karne'y sitenta pesos

sa buhay na ito'y tipid, tiyaga't pagtitiis

kung walang tiyak na pera'y huwag magbuhay-burgis

minsan, ulam ko'y hilaw - bawang, sibuyas, kamatis

pampalusog na ay pampakinis pa raw ng kutis

subalit masaya na rin ako't may ganyang ulam

pagkakain, iinom ng tubig na maligamgam

mabuti't magkarne ay nakayanan kong iwasan

lalo't nagbuhay-begetaryan na at badyetaryan

- gregoriovbituinjr.

03.14.2024

Hinarangan ng pulis sa rali

HINARANGAN NG PULIS SA RALI

Pandaigdigang Araw iyon ng Kababaihan
lalaki man ako'y nar'on, sila'y sinuportahan
patungong Mendiola subalit Morayta pa lang
ay hinarang ng pulis ang mga kababaihan

magkabilaan ibinalandra ang dalawang trak
tila ba mga babae ay kalaban ng parak
Malakanyang ba'y takot na ChaCha niya'y masibak
kaya mga raliyista ay pilit sinisindak

"Labanan ang ChaCha ng mga trapo at dayuhan!"
"Kilos Kababaihan! Labanan ang Kagutuman,
Kalamidad, Karahasan..." na nais mawakasan
sigaw nilang iyon ay dumagundong sa lansangan

akala'y patungo ang mga babae sa gera
pagkat pulis pa ang mga humarang sa kanila
nais lang ipaabot na ayaw nila't ng masa
sa ChaCha ng elitista, pulis ay nangharang na

di man nakarating ng Mendiola, matagumpay
na naidaos ng raliyista't ng buong hanay
ang programang sa nagbabagang isyu'y tumalakay
sa kababaihan, taaskamaong pagpupugay!

- gregoriovbituinjr.
03.14.2024

* kuhang selfie ng makatang gala, 03.08.2024

Promosyon ng heneral, hinarang ni misis sa CA

ULAT: PROMOSYON NG HENERAL, HINARANG NI MISIS SA CA

 

Narito ang bahagi ng ulat mula sa pahayagang Abante. Marso 13, 2024, pahina 2:

Naudlot ang promosyon ng isang opisyal ng Philippine Army (PA) matapos itong harangin ng kanyang asawa sa makapangyarihang Commission on Appointments (CA).

"I think di niya deserve maging isang general sa aking paniniwala kung isa kang heneral, naiintindihan mo ang responsibility, accountability of the people," pahayag ni Tessa, bago ang pagdinig ng CA.

Lahad pa ni Tessa, matagal umano siyang nananahimik at tiniis ng mahabang panahon ang diumano'y pag-abusong naranasan niya sa kamay ng kanyang asawang sundalo. Maliban sa pangangaliwa, nakaranas din umano ng pisikal at mental na pag-abuso ang kanyang mga anak sa kanyang asawa.

"Ganoon ba ang isang kapita-pitagang gentleman na nag-graduate sa prestihiyosong academy, hinahayaan nakatira sa loob ng kampo ang kabit. Kami ng mga anak ay nagmamakaawa. 'Yan ba ang ipo-promote n'yong general, matagal na kaming naghihirap, tinitiis namin," sambit pa niya.

Nitong Martes, nagsagawa ng executive session ang mga miyembro ng CA panel on national defense para talakayin ang appointment ni Sevilla. Pagkatapos nito, ipinagpaliban ang kumpirmasyon ni Sevilla. [Dindo Matining]

TULA: PROMOSYON NG HENERAL, HINARANG NI MISIS SA CA

mabuhay si misis sa Buwan ng Kababaihan

pagkat kanyang mga karapatan ay pinaglaban

kanyang asawa'y hihiranging heneral ng bayan

na sariling pamilya'y sinasaktan at iniwan

pati daw kabit ay ibinabahay pa sa kampo

ano ba 'iyan, ser, masyado ka palang abuso

kung sundalo ka, responsibilidad ay alam mo

alam ni misis, may pananagutan ka sa tao

mabuti't hinarang ni misis ang iyong promosyon

bilang brigadier general sa ating bansa ngayon

sana reklamo ni misis ay mabigyan ng aksyon

at salbaheng kawal ay di iangat ng posisyon

paano ang bayan kung nagawa'y gayon kay misis

dapat ang ganyang kawal sa liderato'y matiris

taaskamao pong pagpupugay sa iyo, misis

ramdam mong may hangganan din ang iyong pagtitiis

- gregoriovbituinjr.

03.13.2024

Sapat, Sapit, Sapot

SAPAT, SAPIT, SAPOT

maraming salitang isasagot

tulad ng SAPAT, SAPIT o SAPOT

huwag ka lamang magbabantulot

kung katanungan ay di mo abot

buti't sa Ikasiyam Pababa

naroon ang tanong na nagbadya

kaya sinagot mong nakahanda

ang krosword ng buong puso't sigla

palaisipan ay sadyang ganyan

ang salita'y pinaglalaruan

maging handa ka lang sa anuman

pagkat hinahasa ang isipan

dumi ng gagamba'y SAPOT pala

nang sa sagot ay nakaSAPIT ka

bagamat di pa SAPAT ang saya

upang manglibre ka ng meryenda

- gregoriovbituinjr.

03.13.2024    

Huwag kang dadalaw sa aking burol, kung...

PAMBUNGAD

lahat naman tayo'y tiyak na mamamatay

bala ma'y tumama o sa banig naratay

ngunit sino bang kaibigan o kaaway

ay baka di na natin malalamang tunay

sino kayang duduraan ang aking bangkay

sino kayang kakilala ang malulumbay

kaya narito'y tulang aking inaalay:

HUWAG KANG DADALAW SA AKING BUROL, KUNG...

huwag kang dadalaw sa aking burol, kung

sa pesbuk ay di ka nag-like sa aking tula

sa rali ay di tayo nagkasamang sadya

di ka kaisa sa laban ng manggagawa

nang-aapi ka ng kapwa ko maralita

nagsasamantala ka sa babae't bata

dyaryo naming Taliba'y binabalewala

huwag kang dadalaw sa aking burol, kung

di ka nagbabasa ng tula ko sa pesbuk

di mo tinutuligsa ang sistemang bulok

di mo batid anong gagawin sa tatsulok

di mo alam bakit hinuhukay ang bundok

asam na lipunang makatao'y di arok

mula korupsyon sa bulsa mo'y isinuksok

huwag kang dadalaw sa aking burol, kung

di mo pa batid ang ugat ng kahirapan

dangal ng mahihirap ay niyuyurakan

walang pakialam sa panitikang bayan

makakapitalista ka't makadayuhan

mapagsamantala ka kahit kababayan

di ka payag sa living wage, ika'y kalaban

huwag kang dadalaw sa aking burol, kung

hanggang ngayon, di mo alam ang Climate Justice

hinahayaan mong maralita'y Just Tiis

ugali't diwa mo'y nananatiling burgis

sa manggagawa't dukha, ikaw ay mabangis

sa pagkupit sa kabang bayan ay mabilis

tuso ka't tiwali, kutis mo ma'y makinis

huwag kang dadalaw sa aking burol, kung

kabilang ka sa elitistang naghahari

kaya burgesya ay lagi mong pinupuri

sa rali nami'y puno ka ng pagkamuhi

sa binigay naming polyeto'y nandidiri

kabarkada mo ang mga sakim at imbi

at sa masa'y kilala kang mapang-aglahi

huwag kang dadalaw sa aking burol, kung

di kayang ipanawagan ang sosyalismo!

layunin mo'y pulos pag-aaring pribado!

ayaw itayo ang lipunang makatao!

wala kasi sa toreng garing ang tulad ko

kaya kaming makata'y minamaliit mo

binabalewala ang aming tula't libro

- gregoriovbituinjr.

03.13.2024

Wala mang like

WALA MANG LIKE

batayan ba ng kawalan ng kaibigan

ang isa, dalawa, o walang like sa pesbuk

kung pag-like nila ang isa nating batayan

kung di ka ba ni-like, ikaw ba'y malulugmok

mabuti't may payo si Pilosopo Tasyo

sa Kabanata Dalawampu't Lima, Noli

Me Tangere, pati rosas ay yumuyuko

sa hangin, kundi ito'y mababali, sabi

tanong pa ni Ibarra sa sinulat niyon

sa anyong baybayin o hiyeroglipiko

ani Tasyo, baka sunod na henerasyon

ang makakaunawa sa sulating ito

ang pesbuk ay repleksyon, di iyan ang buhay

kung walang mag-like, huwag sumakit ang loob

tula'y hilig, kahit dama mong tula'y tulay

sa masa, tuloy lang sa pagtulang marubdob

kaya wala mang mag-like sa katha kong tula

o walang kaibigan, di tayo iyakin

sakaling ako'y mababaon na sa lupa

ay baka doon lamang tula ko'y basahin

- gregoriovbituinjr.

03.13.2024

Pagkamatulain

PAGKAMATULAIN

isyu't pangyayari'y sinasariwa

dinaraan sa pagitan ng mangha

habang mga isda'y nakatingala

sa langit na lubos ng talinghaga

may saloobin kahit karaniwan

may saya't lumbay sa nadaraanan

sariwain ang mga nakaraan

baka may talinghagang matuklasan

akyatin man ang matarik na bundok

at bandila'y ititirik sa tuktok

tatanganan ng makata ang gulok

at baka may talinghagang maarok

langit ay tinitigang parang tuod

at diwa'y sa laot nagpatianod

kabundukan ay talagang sinuyod

upang mailarawan sa taludtod

- gregoriovbituinjr.

03.13.2024

* litrato mula sa app na Word Connect

Batang 3-anyos, nasagasaan, patay

BATANG 3-ANYOS, NASAGASAAN, PATAY

"CAVITE - Patay ang isang 3-taong gulang na batang babae makaraang masagasaan ng isang kotse nang hindi mapansin ng driver na naglalaro sa bandang unahan ng sasakyan kamakalawa ng gabi sa Harbour Homes, Brgy. Halang, bayan ng Naic, dito sa lalawigan. Hindi na naisalba pa ang buhay ng biktima na kinilala sa alyas na Len-Len, residente ng nasabing lugar. Sa imbestigasyon ng pulisya, alas-6 ng gabi nang maganap ang insidente." ~ ulat mula sa Pilipino Star Ngayon, Marso 10, 2024, pahina 10

nahan ang magulang ng batang iyon?

na nasagasaan ng kotse roon?

wala? nagpabaya? kaya humantong?

na ang bata'y madaanan ng gulong!

tsuper na walang malay ang may kaso

ngunit ina'y anong ginawa rito?

nasa tsismisan o nasa lababo?

iiyak ang nagpabayang totoo?

gabi na iyon, ayon sa balita

ngunit di pa pinauwi ang bata

tsuper nama'y di kita sa bintana

ng kotse ang batang kaawa-awa

kung ako ang ama, di maitanggi

na pagsisisi'y sadyang nasa huli

pabaya ba't sa barkada nawili?

kaya aksidenteng ito'y nangyari?

- gregoriovbituinjr.

03.13.2024

Pagkatha

PAGKATHA

“Poetry lifts the veil from the hidden beauty of the world, and makes familiar objects be as if they were not familiar.” ~ ayon sa makatang Percy Bysshe Shelley

maraming paksang karaniwan

na binabalewala lamang

di pansin bakit naririyan

ang plastik na palutang-lutang

ano bang meron sa tinidor

kung wala ang ka-partner nito

anong wala sa forever more

sa Raven ni Edgar Allan Poe

anong meron sa bulsang butas

kundi gunita ng kahapon

bakit lagi kang lumalampas

sa bahay mong yari sa karton

bakit ka ba nakikibaka

dahil ba mayroong pangarap

na lipunan para sa masa

nang maibsan ang dusa't hirap

taasnoo tayong titindig

at haharapin ang panganib

tutulain ang nakabikig

upang guminhawa ang dibdib

- gregoriovbituinjr.

03.12.2024