Pag nakikita mo akong minsan nakatunganga

pag nakikita mo akong minsan nakatunganga
di nangangahulugang ako'y walang ginagawa
abalang-abala ako, tambak ang nasa diwa
maya-maya lang, kukunin na ang pluma't kakatha

dahil pagtunganga'y isa ring malaking trabaho
lalo't manunulat ako't makatang proletaryo
ang pagtunganga ko'y di katamaran ang simbolo
kundi kasipagang balangkasin ang tula't kwento

nakatitig sa kisame, nagninilay na naman
kongkretong sinusuri ang kongkretong kalagayan
habang tulalang nakatitig doon sa kawalan
ang kinakatha'y samutsaring paksa sa lipunan

pagtunganga'y isa lang proseso sa pagsusulat
pagtunganga'y pagtugaygay din sa paksang nagkalat
habang pinagninilayan anumang mabulatlat
na maaaring magamit sa akda't pagmumulat

kaya minsan, hayaan mo akong nakatunganga
masipag lang nagtatrabaho ang iwi kong diwa
iyan ako, nagsusulat, akala mo'y tulala
sipag ko'y di sa pagbubuhat, kundi sa pagkatha

- gregbituinjr.

Aba'y may matematika rin kahit sa pagsinta

aba'y may matematika rin kahit sa pagsinta

na kapansin-pansin pag ikaw na'y nagkapamilya

pupunta sa nililigawan, mamamasahe ka

magastos man ngunit mag-iwan ng barya sa bulsa

huwag kang manligaw kung walang pambili ng rosas

iba na ngayon, inaasam ang mabuting bukas

at pag sinagot ka'y pag-isipan na ring madalas

huwag pakasal kung wala kang pambili ng bigas

isipin magkano ang lingguhang gatas ni beybi

maglalakad ka na lang ba kung walang pamasahe

o, pagsintang labis ang kapangyarihang maghele

hinehele si beybi sa umaga hanggang gabi

ang matematika'y kaakibat ng ating buhay

pagkat bawat kibot, pera'y bibilangin mong husay

sahod mo'y pagkakasyahin, magtitipid kang tunay

numero'y kasa-kasama na kahit humingalay

kaya bata pa lang, matematika na'y aralin

huwag itong katakutan bagkus ito'y alamin

tulad ng chess, matematika'y kaysarap namnamin

pagkat ito nama'y bahagi na ng buhay natin

- gregbituinjr.

Ako ba'y namamalikmata't sa Mars daw nagpunta

ako ba'y namamalikmata't sa Mars daw nagpunta

doon daw ay di pa uso ang pagsasamantala

wala pang ipaglalabang panlipunang hustisya

pagkat doon ay nakikipagkapwa bawat isa

ngunit sabi ng mga tibak, "There is no Planet B!"

kaya planetang Earth pa rin ang tahanang sarili

ngunit dito'y may pagsasamantala't pang-aapi

at mga trapo'y sa sarili lamang nagsisilbi

manggagawa'y lumilikha ng yaman ng lipunan

magsasaka ang nagpapakain sa sambayanan

bakit silang kaysisipag ang walang-wala naman

ang kapitalista't asindero'y nagbubundatan

namamalikmata lang ba akong sa Mars nagtungo

kung saan wala pang pang-aapi't pagkasiphayo

lipunang makatao ba'y doon maitatayo

ewan, sa balintataw ko'y agad itong naglaho

- gregbituinjr.

Minsan nga'y maging kompositor ang aking naisip

minsan nga'y maging kompositor ang aking naisip

tila ako'y himbing na himbing pa't nananaginip

pagkat may paksang sa diwa't puso ko'y halukipkip

na nais ipahayag subalit di ko malirip

minsan, naisip kong gawing awit ang kathang tula

bakasakaling dito'y magtagumpay na ring pawa

marahil, mag-ensayo nang maggitara't tumipa

lagyan ng tono ang tulang pinagbuntis ng diwa

ngayong nasa kwarantina'y naisip kong gagawin

dapat nang kumilos, di ko man itulak-kabigin

upang tula'y di mo na lang sa aklat babasahin

kundi maririnig bilang awit sa papawirin

maglilingkod sa masa ang mga awit na ito

na tatalakay din sa buhay ng dukha't obrero

aawitin ang paksa ng lipunang makatao

ah, dapat nang simulan, sa gitara'y mag-ensayo

- gregbituinjr.

Sa aking ika-26 na anibersaryo

pangdalawampu't anim na taong anibersaryo
nang ganap kong niyakap ang sinumpaang prinsipyo
na ipaglaban ang isang lipunang makatao
na para sa adhika, buhay ay isakripisyo

ako'y aktibistang may adhika't paninindigan
upang kamtin ng bayan ang hustisyang panlipunan
upang maggalangan ang bawat nating mamamayan
karapatang pantao't dignidad ay ipaglaban

kaya ngayon ay naritong payapang nagninilay
ninanamnam, anong lasa ng esensya ng buhay
puspusang nakikibaka't may simpleng pamumuhay
sa rebolusyong yakap ko'y buhay ang inaalay

kaya sa aking pangdalawampu't anim na taon
ng pagiging kasapi ng bunying organisasyon
naririto pa ring kumikilos para sa layon
hanggang mamatay na tutupdin ang inangking misyon

- gregbituinjr.
08.17.2020

Itulog muna ang nararamdaman

minsan, ayaw ko nang mag-isip, ayaw nang kumatha
minsan, nais ko nang biglang mawalang parang bula
ang panahon ng kwarantina'y nakakatulala
animo'y digmaang ang patay ay kabi-kabila

nais ko nang matulog kahit labinglimang taon
at gigising lang sa ikalabing-anim na taon
maglalakbay doon sa malayo, maglilimayon
magmumulat na lang ng mata sa ibang panahon

ah, depresyon na ba itong aking nararamdaman
ay, di pa tapos ang laban, di ba? walang ayawan!
nagsusulat pa rin ako't nagsisilbi sa bayan
patuloy ang pagkatha't kumakatha sa kawalan

hungkag ba ang buhay sa panahon ng kwarantina?
buhay ba sa mundo'y anong esensya, ang halaga?
marahil kailangan ko itong itulog muna
at baka bukas masalubong ang bagong umaga

- gregbituinjr.

Pagbabasa ng mga kwentong katatakutan

ang korni ko raw, nagbabasa ng katatakutan
ngunit tinutunghayan ko ito bilang aliwan
di upang takutin ang sarili kundi malaman
ang epekto ng maikling kwentong ito sa bayan

binabasa ko rin ito upang matutunan ko
kung anong simula, gitna't wakas ng bawat kwento
kung paano't bakit sinulat ng may-akda ito
layunin ba niyang manakot ay naabot nito

sinu-sino ang karakter, anong istorya, banghay
matatakot ka ba kung ang kwento'y tungkol sa bangkay
paano kung may aninong sa iyo'y nakabantay
likhang isip lang ba ang kwento, saan nakabatay

aba'y kaysarap magbasa't magpalipas ng oras
lalo na't kwarantina, walang magandang palabas
mabuti nang magbasa, kontrolado mo ang dahas
kaysa tunay na buhay, na labanan ay di patas

- gregbituinjr.

Paalala sa karatula

basa-basahin ang nakasabit na karatula
baka dahil dito'y makaligtas ka sa sakuna
"watch out, falling debris", di ito isang pelikula
"watch out", tingnan, "falling debris", baka mahulugan ka

sa lugar ng konstruksyon, "safety first" lagi ang una
dapat may proteksyon ang manggagawa, helmet, bota,
gwantes, at iba pang dapat upang di madisgrasya
kayhirap maaksidente't kawawa ang pamilya

maging alisto, "safety first" lagi'y pakaisipin
noong manggagawa pa ako'y sinabi sa akin
bilang machine operator ay tinanggap kong bilin
upang di madale ng makinang tinanganan din

may sensor man ang makina'y baka ka malusutan
mahirap nang masaktan, may daliring maputulan
saanman mapunta, "safety first" ay laging tandaan
idagdag pa ang "presence of mind", huwag kalimutan

- gregbituinjr.

Kung walang tulo sa gripo

sa gripo'y malalaman mo kung bukas o sarado
kung gamit mo'y makabago o ibang klaseng gripo
tandaan lang, three-o'clock bukas, six-o'clock sarado
nang walang tubig na masayang at makasiguro

ayos ito ng orasan, kung sakaling matanong
kung bukas ba o sarado ang gripo tulad ngayon
gripo'y walang tulo, gamitin ang imahinasyon
at kung sakaling magkatubig, di ito matapon

kung alam mong walang tubig sa bahay, aalis ka
laging tandaang ang gripo'y iwan mong nakasara
o kaya'y ang kuntador ang isara mo tuwina
kung hindi, baka pagdating mo, tubig ay awas na

isara lagi ang gripo kung di mo ginagamit
kung walang tubig, huwag iwang bukas kahit saglit
three o'clock bukas, six o'clock sarado'y aking hirit
upang walang maaksayang tubig, di ka magipit

at sa muli, ayos ito ng orasan, di oras
ayos ito ng gripo kung sarado ba o bukas
sa ganito man lang ay madali mo nang nalutas
kung gripo'y sara o bukas, tubig nga'y di nawaldas

- gregbituinjr.

Ang babaeng may hawak na plakard

kaylakas ng dating ng babaeng plakard ang hawak
doon sa rali habang pawis ay tumatagaktak
kulang na lang ay bigyan mo ng rosas na bulaklak
ang totoo, sila'y naroong may pusong busilak

sapagkat ipinaglalaban nila'y karapatang
pantao, dignidad, at katarungang panlipunan
sa plakard nila'y nasusulat ang daing ng bayan
nakatitik sa plakard ang kanilang panawagan

mataba man o payat, may kurikong man o wala
pagtangan lang niya ng plakard ay kahanga-hanga
mga bunying aktibistang nagtatanggol sa madla
nakikibakang kasama ang dukha't manggagawa

bilib ako sa kanila kaysa babaeng pa-sweet
na ayaw sumamang ipagtanggol ang maliliit
kung manliligaw ka, piliin ang may malasakit
sa bayan, ligawan mo'y tibak kahit di marikit

hanapin mo kung sinong handang humawak ng plakard
may prinsipyo't handang sumama sa mahabang lakad
tungong Mendiola, sa araw ay di takot mabilad
na tulad ko'y lipunang makatao rin ang hangad

- gregbituinjr.

Ang kaliwang kamao ng kapamilya

nagtataas na rin sila ng kaliwang kamao

patunay lang ng pagkamulat sa sistemang ito

na may mga mapanupil na naupo sa pwesto

na kaysa paglilingkod, mas matingkad ang negosyo

na pinaglalaruan lang ang buhay ng obrero

simbolo ng pakikibaka ang kamaong kuyom

upang sa problema ng bayan, tayo'y makatugon

sagisag rin ng pakikibaka laban sa gutom

at paglaban sa bulok na sistema'y ating tugon

laban sa paniniil, kaliwang kamao'y kuyom

sa inyong nakakuyom na ang kaliwang kamao

nakikiisa kami sa ipinaglalaban n'yo

marangal na hanapbuhay, patuloy na trabaho

sikmurang gutom, pamilya, karapatang pantao

pakikibaka, katarungan, at wastong proseso

magsama-sama tayo sa paglaban, Kapamilya

upang kamtin ng bayan ang panlipunang hustisya

halina't lumahok din sa pakikibakang masa

at sama-samang baguhin ang bulok na sistema

magkapitbisig tayo tungo sa bagong umaga

- gregbituinjr.

* ang litrato ay mula kay Minda Castro sa https://www.facebook.com/photo?fbid=1229353260749266&set=pcb.4653281721348937

Tanaga sa dalita

Tanaga sa dalita

I

pinaslang si Echanis

chairman ng Anakpawis

dugo niya'y tumigis

sa lupa ng hinagpis

tinangay pa ng pulis

ang bangkay ni Echanis

ngipin mo'y magtatagis

sa ginawang kaybilis

mga kamag-anakan

niya'y kuyom, luhaan

panawagan ng bayan

hustisyang panlipunan

II

Anti-Terrorism Act

sa marami'y pahamak

ito'y sadyang panindak

ng gobyernong bulagsak

ito ba'y instrumento?

upang supilin tayo?

manahimik lang dito?

at huwag magkritiko?

III

O, maralitang lungsod

atin nang itaguyod

tunay na paglilingkod

pagkat nakalulugod

karapatang pantao'y

ipaglabang totoo

pati wastong proseso'y

tiyaking sigurado

- gregbituinjr.

* Unang nalathala sa pahayagang Taliba ng Maralita, ang opisyal na pahayagan ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Agosto 1-15, 2020, pahina 20.

Nais kong balikan ang daigdig na nagisnan ko

nais kong balikan ang daigdig na nagisnan ko

kung saan doon ay may silbi ako bilang tao

di sa ibang bayang tila ako'y isang multo

lalo sa kwarantinang nawala ang pagkatao

pagkat doon ay kumikilos ako't naglilingkod

sa bayan, sa uring manggagawa, nakalulugod

sa bawat rali'y nasa unahan, sugod ng sugod

sa bawat pagsulat ng katha'y nagpapakapagod

pagkat doon, nagagawa kong lubusan ang layon

bilang sekretaryo heneral ng organisasyon

dito sa malayo, sa kompyuter lang tumutugon

animo'y arm chair revolutionary ako ngayon

masakit isipin ang gayon, ngunit may pandemya

sa pagsusulat lang ng akda nagkakapag-asa

sarili'y inihahanda kung kailanganin na

sa anumang pag-aaklas ang buo kong presensya

pagkat ako'y aktibistang lingkod ng sambayanan

ng uring manggagawa't naghihirap sa lipunan

handa kong ialay ang talino ko't kakayahan

sa prinsipyong niyakap ng buo kong katapatan

- gregbituinjr.

Istorya ng isang torpe

tila sa panaginip lang ako di mahiyain
ngunit sa totoo'y dungo, kiming di unawain
napipipi sa diwatang nais kong kausapin
walang masabi sa harap ng sinasambang birhen

tila ang ganda niya'y kapara ni Ara Mina
na magandang artistang pinangarap ko noon pa
kaysarap halikan, nangungusap ang mga mata
kayhirap maging kimi, bibig ay di maibuka

sobra akong mahiyain, tawag nga nila'y torpe
nanginginig, napipipi sa harap ng babae
minsan, nagkunwari akong maton, isang salbahe
subalit di umubra hanggang ako'y pinagkape

nangangain ba ang mutyang di naman manananggal
bakit pag kaharap siya, tuhod ko'y nangangatal
maginoo naman ako't nagbibihis marangal
ngunit ako'y torpe, napapaso't di makatagal

hanggang makatulog na ako't muling nanaginip
ang aking mutya'y sa patibong ay dapat masagip
tinangay siya ng halimaw na di ko mahagip
ako'y nagising na siya pa rin ang nasa isip

- gregbituinjr.

Bugtong sa hayop

tila ba iyon ay bastong di mahawak-hawakan
o kaya'y sinturong baka ikaw ay puluputan
pausad-usad sa puno o kaya'y sa damuhan
dala-dala'y kamandag kaya kinatatakutan

kulisap yaong malaki ang mata kaysa ulo
sa kabukiran nga ito'y paroon at parito
kahit di lumilipad ay di maitiklop nito
ang pakpak na kung lumipad ay parang eroplano

animo'y sastre itong kung manahi'y nagbabaging
sa gitna'y tumitigil, doon nagbahay sa lilim
subalit walang bubong o haliging itinanim
sa ibang kulisap nga, gawang bahay nito'y lagim

pagmasdan mo't sa kalupaan ay kukupad-kupad
ngunit pag nasa tubig na'y kaybilis ng pag-usad
laging usong ang bahay kaya kaybagal lumakad
ngunit pag bahay na'y binangka, tila may pag-unlad

- gregbituinjr.

Ang pagngata ng hilaw na bawang

hilaw na bawang sa umaga'y aking nginangata
kaya raw pala bumabaho ang aking bunganga
matapos kong ngatain ay magsisipilyong kusa
maamoy man ang bawang, pampalakas namang sadya

minsan nga'y isasama ko ang bawang sa kamatis
upang iulam, kunwari'y inulam ay matamis
nakasanayan ko na ang ganito't pampaalis
umano ng sakit, at ang ngipin mo pa'y lilinis

anila, bawang ay pambugaw ng gaway o kulam
ngunit sa akin, sa kalusugan ito'y mainam
katutubong lunas daw sa anumang dinaramdam
pamimitig, ubo't sakit ng ulo ko'y naparam

sa mahahabang lakaran nga'y tatagal kang tunay
titibay ang resistensya't di basta mangangalay
marahil bawang sa ngipin ko rin ay pampatibay
pampaalis na ng umay, pantanggal pa ng lumbay

- gregbituinjr.

Planado o palyado ang tugon sa pandemya

planado o palyado ang ginawa sa pandemya?
ito'y katanungan, pagsusuri, o pagtatasa
kung nangyaring pandemya'y nilulutas ba talaga?
pasaway na agad ang gutom na gutom na masa

kapag walang facemask, bigyan ng facemask, di ginawa
hinuli pa't ikinulong ang dukhang walang-wala
imbes doktor, pulis at militar ang nangasiwa
imbes medikal, serbisyong militar ang ginawa

parang War on Drugs na gusto agad nilang matokhang
ang coronavirus na di nakikitang kalaban
subalit imbes na coronavirus ang kalaban
ang mga nakawawa'y karaniwang mamamayan

ang karapatang pantao't dignidad ba'y biktima?
A.B.S.-C.B.N., sinara; hinuli si Ressa
Anti-Terrorism Act ang kanilang ipinasa
at parusang bitay nga'y nais nilang ibalik pa

imbes na free mass testing, sa paglutas ay kinapos
shoot them dead sa pasaway, ang pangulo ang nag-utos
kaya apat na kawal sa Sulu, si Winston Ragos
ay pinaslang, imbes kalaban ay coronavirus

galing sa Wuhan ang COVID-19, oo, sa Tsina
pinagmulan ay di hinarang noong una sana
baka pandemya'y di lumala, ngunit iba pala
pangulo'y nais tayong maging probinsya ng Tsina

planado o palyado, di tayo ang prayoridad
ng administrasyong tila iba ang hinahangad
mabilis sa tokhang, mapagtripan nga'y patay agad
ngunit sa serbisyo sa bayan ay bakit kaykupad?

- gregbituinjr.
08.12.2020

Mumunting libretong pampanitikan

di ko na nasisilayan ang munti kong aklatan
doon sa lungsod kung saan ako naninirahan
dahil sa kwarantina'y naipit sa lalawigan
biniling aklat sana'y babasahin kong mataman

subalit wala ang mga iyon sa aking piling
parang sayang ang gintong panahong tumataginting
magbabasa ng literatura bago humimbing
itutuloy naman ang pagbabasa pagkagising

soneto ni Shakespeare nga'y sinimulan kong isalin
ilang tula ni Edgar Allan Poe'y naisalin din
nang makalabas, bumili ng ilang babasahin
mumurahin mang libreto'y pampanitikan pa rin

binili'y hinggil sa mitolohiyang Pilipino
may hinggil sa bugtong, bagong alamat, at epiko
may parabula hinggil sa buhay-buhay ng tao
may balagtasan, dati'y gumagawa ng bukrebyu

may palaisipan din, kinse pesos bawat isa
sa isang upuan nga, isa nito'y tapos ko na
subalit magagandang kumiliti ng ideya
pagkat may natutunang bago sa mga nabasa

mitolohiya't epiko'y sa isip sumariwa
palaisipan, balagtasan, bugtong, parabula
na sa iwing isipan ko'y sadyang nakahahasa
maraming ideyang magagawan ng bagong tula

- gregbituinjr.

Alagaan natin ang planetang Earth

paano ba dapat alagaan ang kalikasan
kung asal natin ay magtapon lang kung saan-saan
basura'y nagkalat sa lansangan at karagatan
daigdig nating tahanan ay naging basurahan

anong kinabukasan ang maibibigay natin
sa ating mga anak kung ganito ang gawain
minina pati kabundukan kaya kalbo na rin
at plantang coal ay hinayaang magdumi sa hangin

paano natin inunawa ang ekolohiya
paano naintindihan ang nagbabagong klima
ugali lang ba natin ang dahilan o sistema
paano alagaan ang nag-iisang planeta

sabi ng kapwa aktibista, "There is no Planet B!"
bakit natin sinisira ang planetang sarili
alternatibo na ba ang Mars, sa balita'y sabi
kaya Earth ay hinahayaang kainin ng bwitre

"There is no Planet B!", alagaan ang kalikasan
ito'y pamana natin para sa kinabukasan
huwag gawing basurahan ang Earth nating tahanan
gawin natin ang marapat para sa daigdigan

- gregbituinjr.

Muli akong mageekobrik

maglalakad ako upang mamulot ng basura
lalo't na't mga plastik na pwedeng iekobrik pa
mag-iikot sa bayan nang may magawa tuwina
kaysa nakatunganga sa panahong kwarantina

ang mga balutang plastik ay basta itinapon
istro, baso, at boteng plastik ang nais maipon
habang naglalakad, nag-iisip, naglilimayon
anong paksa ang itutula buong maghapon

di ko naman tinutularan si Samwel Bilibid
nakakulong sa paglalakad at ligid ng ligid
kung may dagat lang, lalanguyin ko ito"t sisisid
ngunit ngayon para sa paksa'y magmamasid-masid

di maaaring aktibista ka'y nakatunganga
maaari akong tumunganga pagkat makata
sa imahinasyon ay kinakatha na ang akda
at sinusulat sa kwaderno upang di mawala

sana'y makarami ng plastik na ieekobrik
gugupiting maliliit ang napulot na plastik
at sa boteng plastik nga'y muli akong magsisiksik
patitigasin ko itong parang hollow block o brick

ngayong lockdown, ganyan akong animo'y isang hangal
mabuti't di ko pa naiisip magpatiwakal
nais ko pa kasing makibaka para sa dangal
ng dukha laban sa namumunong utak-pusakal

- gregbituinjr.

Aktibista'y lumalaban sa terorismo

ako'y aktibista, lumalaban sa terorismo
pagkat hangarin ko'y isang lipunang makatao
na karapatan at dignidad ay nirerespeto
na walang pagsasamantala ng tao sa tao

na ang malasakit ay di yaong malas at sakit
di gaya ng ginagawa ng gobyernong malupit
nilalagay ng terorismo ang buhay sa bingit
lalo't terorismo ng estado'y nakagagalit

layunin ng aktibista'y makataong lipunan
kung saan nakikipagkapwa bawat mamamayan
nagpapakatao naman ang buong sambayanan
terorismo't pagsasamantala'y nilalabanan

hangad itayo ng aktibista'y lipunang wasto
at pinaninindigan ang makataong prinsipyo
tinig ng pinagsamantalahang dukha't obrero
kalaban ng mga tiwali, gahaman at tuso

nasa diwa'y aral ng mga bayani ng bayan
isinasapuso ang Kartilya ng Katipunan
papawiin ang pagsasamantala sa lipunan
na pribadong pag-aari'y ugat ng kahirapan

ako'y aktibistang lipunang makatao'y mithi
kaya ugat ng kahirapan ay dapat mapawi
ang pakikipagkapwa sa puso'y nananatili
ang pagpapakatao't dangal ay namamalagi

- grrgbituinjr.

Tula yaong nagpapanatili sa katinuan

tula yaong nagpapanatili sa katinuan
kaya ngayon ay narito't nagsusulat na naman
kung di dahil sa pagtula, walang kinabukasan
baka matuluyan akong tumungong kamatayan

sa panahong kwarantina'y mabuti nang tumula
kaysa naman tumunganga't lagi na lang tulala
nag-iisip paano paunlarin ang Taliba
na pahayagan ng mga kasamang maralita

sulat ng sulat para sa lipunang makatao
upang matiyak din ang ninanasang pagbabago
isulat kahit pagkadapa't dugo'y sumasargo
isulat ang nasa diwa wala man sa huwisyo

ganito sa lockdown, nakakaburyong ngang talaga
subalit patuloy pa ring naglilingkod sa masa
nagpopropaganda pa rin kahit na kwarantina
oo, pagkat iyon ako, makata, aktibista

- gregbituinjr.

Ako'y aktibista

ako'y aktibista, kalaban ng mga kriminal
pinaglalaban ang karapatang pantao't dangal
ng kapwa't sambayanan laban sa ganid at hangal
na namumuno sa bayan, lideratong pusakal

hangad naming aktibista'y lipunang makatao
na walang pagsasamantala ng tao sa tao
na dignidad at wastong proseso'y nirerespeto
at nakikipagkapwa sa bawat isa sa mundo

kaaway kami ng namumunong mapagmalabis
sa pwesto kaya dukha sa hirap na'y nagtitiis
kalaban kami ng mga tuso't gahamang burgis
na magpasasa't tumubo ng limpak lang ang nais

nakikiisa kami sa laban ng manggagawa
kaisa rin kami sa pakikibaka ng dukha
kakapitbisig kami ng hukbong mapagpalaya
upang makamit ng bayan ang asam na ginhawa

ang bayan at ang lipunan ay aming sinusuri
napagnilayan naming ang pribadong pag-aari
ang ugat ng kahirapan, nagpasulpot ng uri,
kaya may mapagsamantala't uring naghahari

ako'y aktibista, na kalaban ng mararahas,
hinahangad naming umiral ang pagiging patas,
karapatan, wastong proseso, lipunang parehas
walang mayaman o mahirap sa harap ng batas

sa pangarap na lipunang makatao'y marubdob
at luklukan ng lumang lipunan ay itataob
habang bulok na sistema'y sa putik isusubsob
habang lilipulin naman ang masasamang loob

aming itatayo'y isang makataong lipunan
na walang inaapi't pinagsasamantalahan
itatayo ang gobyernong walang katiwalian
at pakikipagkapwa ang panuntunan ng bayan

- gregbituinjr.
08.08.2020

Nilay sa paglisan

para lamang akong naghihintay ng kamatayan
doon sa malayong lugar na animo'y himlayan
tila ba yaon ay sementeryo na't pahingahan
payapang-payapa, malayo sa anumang laban
di ganito ang buhay at kamatayan kong asam

mamamatay lang ba ako sa sakit na natalos?
o mamatay akong sa noo'y may balang tumagos?
gayong nakibaka sa anumang pambubusabos
gayong sa bulok na sistema'y nakikipagtuos
at pinaglaban ang dignidad ng kapwa hikahos

nais kong mamatay sa laban, sa pakikibaka
di sa payapang lugar na buhay mo'y binalasa
nais kong mamatay, di sa sakit, kundi sa bala,
na nakibaka para sa panlipunang hustisya,
na ginawa ang layon para sa obrero't masa

sana'y matupad ang kamatayan kong ninanais
at nasa aktwal na laban pag tuluyang nagahis
tiyaking sapol, nang di na mabuhay pagkat daplis,
na ako'y aktibistang nakibakang labis-labis
na ang makata'y naglingkod sa kabila ng hapis

sinong makapagsasabing paano ba mamatay?
sinong magsasabing paano ako mamamatay?
kundi ang taong sasadyain kang kitlan ng buhay
kung anuman ang mangyari, saanman humandusay
nawa'y ilibing ng maayos ang iwi kong bangkay

- gregbituinjr.
08.08.2020

Tibak sa gabay ng Kartilya ng Katipunan

 "Ang buhay na hindi ginugol sa isang malaki at banal na kadahilanan ay kahoy na walang lilim kundi man damong makamandag." ~ unang taludtod ng Kartilya ng Katipunan

tibak akong nabubuhay sa gabay ng Kartilya

ng Katipunan at kumikilos para sa masa

na ipinaglalaban ang panlipunang hustisya

asam na ginhawa'y kamtin ng bayang umaasa

ayokong matulad lang sa kahoy na walang lilim

na iwing buhay nga'y payapa ngunit naninimdim

ako'y aktibista, abutin man ng takipsilim

kumikilos kaharapin man ay ubod ng talim

pariralang "Iisa ang pagkatao ng lahat!"

ay mula kay Gat Emilio Jacinto na sumulat

ng akdang Liwanag at Dilim na sadyang nagmulat

sa akin at sa iba nang ito'y aming mabuklat

kaya ang pagtatayo ng lipunang makatao

ay pangarap na ipinaglalaban ng tulad ko

sino bang di kikilos kung pangarap mo'y ganito

na walang pagsasamantala ng tao sa tao

kaya buhay ko'y laan na sa marangal na layon

kaya sosyalismo ni Jacinto'y ginawang misyon

sakali mang tumungo sa madugong rebolusyon

ay masaya na akong mamamatay kahit ngayon

- gregbituinjr.

Oo, kaming aktibista'y mapang-usig

 oo, mga aktibistang tulad ko'y mapang-usig

lumalaban upang mapagsamantala'y malupig

nakikibaka upang hibik ng api'y marinig

sa manggagawa't dukha'y nakikipagkapitbisig

inuusig namin ang paglabag sa karapatan

at mga pagyurak sa dignidad ng mamamayan

nakikibaka para sa hustisyang panlipunan

lumalaban sa mga kapitalistang gahaman

hangad naming itayo ang lipunang makatao

na walang pagsasamantala ng tao sa tao

na karapatan at dignidad ay niterespeto

na ginagalang ang due process o wastong proseso

nakikibaka laban sa pribadong pag-aari

pagkat ugat ng kahirapan at pang-aaglahi

inuusig ang mga mapang-api't naghahari

at nilalabanan ang mapagsamantalang uri

oo, kaming mga aktibista'y tinig ng dukha

nakikibakang kakampi ng uring manggagawa

kaming tibak na kawal ng hukbong mapagpalaya

upang makamit ng bayan ang asam na ginhawa

- gregbituinjr.

Matapos lang ang lockdown

 matapos lang ang lockdown ay babalik ng Angono

sa Mahabang Parang na dating pinamugaran ko

at doon sa kapwa dukha'y muling magseserbisyo

habang tinataguyod ang niyakap kong prinsipyo

magiging katuwang muli ng kapwa mahihirap

na sinasalita'y unawa ko't katanggap-tanggap

doon, magsusulat muli't patuloy ang paglingap

at bilang lider-maralita'y doon mangungusap

ngayon ay nasa malayong iba ang kamalayan

iba ang kultura, walang mga isyu o laban

sayang lang kung tibak kang dito na maninirahan

sa payapang nayon na prinsipyo mo'y natabunan

ako'y aktibista, babalik ako sa labanan

ang tulad kong tibak ay nababagay sa lansangan

ayoko sa payapang lugar na pahingahan lang

lugar na tila naghihintay lang ng kamatayan

di ko nais magtagal dito sa payapang nayon

di rito ang lunsaran ng asam na rebolusyon

ang buhay ko'y nasasayang sa payapang maghapon

mabuti nang umalis upang tuparin ang misyon

- gregbituinjr.

Partisipasyon sa kilusang masa ngayong lockdown

 mabuting sa kilusang masa'y may partisipasyon

at tuloy-tuloy kaysa nakatunganga maghapon

ayoko namang nakatanghod lang sa telebisyon

habang nag-iisip saan kukunin ang panglamon

pagkat nakakaburyong ang panahong kwarantina

mabuti't nakaugnay pa rin sa kilusang masa

at nakakapaglingkod pa rin ang tangan kong pluma

ang magsilbi sa masa'y tungkuling dama ko'y saya

patuloy lamang ako sa gawaing pagsusulat

anumang pakikibaka'y inaalam kong sukat

kung may paglabag sa karapatang dapat maungkat

ay dapat masaliksik upang ito'y isiwalat

subalit wala namang kita sa pagsusulat ko

gaano man ako kasipag sa gawaing ito

ngunit ito'y tungkulin kung saan masaya ako

lalo't ako'y manunulat, makata hanggang dulo

magsulat para sa masa'y niyakap kong tungkulin

habang naninindigan at yakap ang adhikain

sapagkat ako'y tibak, ito'y tapat kong gagawin

para sa masa'y maghahanda lagi ng sulatin

- gregbituinjr.

Paso na ang aking pasaporte

 Agosto sais, limang taon nang nakararaan

nang pangatlo kong pasaporte'y natanggap ko naman

kaya muling nakapaglakbay at nangibangbayan

ah, kaysarap gunitain ng panahong nagdaan

limang taon na'y lumipas, pasaporte'y paso na

dalawang bansa'y narating niyon, una'y sa Tsina

lumapag iyon sa Ghuangzhou, sa paliparan nila,

at dumiretso tungo sa destinasyon kong Pransya

dahil sa Climate Walk kaya muli may pasaporte

sa di pa narating na bansa'y nakapagbiyahe

upang gampanan ang misyon kung saan napasali

ipanawagan ang "Climate Justice" sa pilgrimahe

dahil naglakad mula Luneta hanggang Tacloban

mula umpisa hanggang matapos,  walang uwian,

na pasaporte ko upang isama sa lakbayan,

mula Lyon hanggang Paris, at saksi sa COP Twenty One

ngayong Agosto 6, paso na ang pasaporte

at isang alaala na lang ang mga nangyari

sa Japan, Thailand, Burma, Tsina, Europa ang huli

sana, minsan pa, muli akong makapagbiyahe

- gregbituinjr.

08.06.2020

Nilay sa ika-75 amibersaryo ng pagbagsak ng bomba atomika

Nilay sa ika-75 amibersaryo ng pagbagsak ng bomba atomika

paggunita sa anibersaryong pitumpu't lima

ng pagbagsak ng anong tinding bomba atomika

na pumaslang ng maraming tao sa Hiroshima

at Nagazaki, libu-libo'y naging hibakusha

natapos ang Ikalawang Daigdigang Digmaan

ang gerang nilahukan ng imperyalistang Japan

bilang isa sa Axis, pati Italya't Aleman,

upang palawakin ang sakop nila't kalakalan

kayraming namatay, kayraming naging hibakusha

o nabuhay sa epekto ng bomba atomika

lapnos ang balat, katawan ay halos malasog na

animo'y wala nang buhay ngunit humihinga pa

mayoryang biktima'y mga inosenteng sibilyan

nangyaring iyon ay kakaiba sa kasaysayan

ng sangkatauhan, di dapat maulit na naman

lalo't may sandatang nukleyar sa kasalukuyan

"never again sa nukleyar", panawagan nga nila

na dapat dinggin para sa panlipunang hustisya

"nuclear ban treaty" hibik ng mga hibakusha

silang nabubuhay sa mapait na alaala

ngayong araw na ito, sila'y ating gunitain

na pawang biktima ng karumal-dumal na krimen

o isang desisyon upang digmaan ay pigilin

ah, nawa'y di na maulit pa ang nangyaring lagim

- gregbituinjr.

08.06.2020

Ang pagbabaraha

sinusugal ko na nga buhay ko para sa masa

bakit aaralin ko pa ang laro sa baraha

di pa ba sapat na marunong akong bumalasa

bakit aaralin ko pang maglaro ng baraha

simple lang ang sagot mo, upang may magawa tayo

bakit baraha, pwede namang magbasa ng libro

katuwaan lang naman, malay mo, baka manalo

e, ano kung manalo, pampatay oras lang ito

gamitin natin ang gintong oras kung anong tama

baka may maiambag pa tayo sa ating bansa

kaysa magbaraha't gumawa upang may magawa

pag nauwi sa sugal, baka pamilya'y isangla

hayaan mo nang di ako matutong magbaraha

baka iwing buhay ko pa ang aking mabalasa

baka pag nahasa rito'y hanap-hanapin ko na

matututo nang magsugal, pabarya-barya muna

pag may nanghamon, aba'y lalaban na sa sugalan

taya kung taya, hangga't bulsa'y naritong may laman

sa una'y pinadama, kayraming napanalunan

sa susunod ay talo na, salapi'y naubusan

- gregbituinjr.

Nakakatamad man ang umagang kaylamig

minsan nga'y nakakatamad ang umagang kaylamig

subalit dapat bumangon kahit nangangaligkig

upang ihanda ang almusal, dapat nang tumindig

igalaw-galaw ang ulo, katawan, paa't bisig

dapat nang kumilos kahit umaga'y anong ginaw

minsan, mapapabangon agad sa madaling araw

upang umihi't di makadama ng balisawsaw

matapos iyon, mag-ehersisyo't gumalaw-galaw

kakainin ang bahaw at tirang ulam kagabi

pagkat nakagugutom din ang pagmumuni-muni

makikinig sa mga ulat, balita't sinabi

baka maitula ang anumang tagong mensahe

mabubusog, magpapahinga, magbabasa-basa

maglampaso, magluto, magsaing, bago maglaba

magsepilyo, maligo, magpunas gamit ang twalya

magbihis, mag-ekobrik, sa tanim ay bibisita

- gregbituinjr.

Ang pagkaing pam-budgetarian

laging handa ko'y talbos, o kaya'y tuyo't kamatis

pagkat pagiging vegetarian na'y yakap ko't nais

pagkat ako'y budgetarian ding di dapat magtiis

isda't gulay lang, karne sa sistema na'y inalis

habang nagkakarne pa rin ang pamilya't si misis

ako'y pinagsamang vegetarian at budgetarian

na bagong sistema upang lumakas ang katawan

walang taba ng baka, baboy, manok, walang laman

nakakapagtipid at nakakapag-ipon naman

lalo't tulad ko'y sakbibi pa rin ng karukhaan

vegetarian, budgetarian, dapat ipagmalaki

kumbaga sa pananim, marami kang maaani

sa paglilingkod sa bayan, lalong magkakasilbi

pagkat lulusog ang katawan, panay pa ang muni

di basta magkakasakit, tangi kong masasabi

- gregbituinjr.

Pakiramdam ko'y puputok ang aking mga ugat

pakiramdam ko'y puputok ang aking mga ugat

lalo't nadaramang palamunin lang at pabigat

tila paslit akong inihihimutok ang sugat

na ilang araw lang naman ito'y magiging pilat

nadama sa kwarantina'y di dapat ipagtampo

walang kinikita gayong wala namang negosyo

wala ring sinasahod gayong di naman obrero

masipag sa gawaing bahay, di man naempleyo

may pinagkakaabalahan namang pahayagan

na nalalathala dalawang beses isang buwan

na paksa'y sinasaliksik at pinag-iisipan

na buong dalawampung pahina'y dapat palamnan

bawat araw nga, dalawang tula'y dapat malikha

minsan isa, tatlo, basta't dalawa'y itinakda

sa gawaing bahay at ekobrik nga'y nagkukusa

sa pagsusulat lang madalas napapatunganga

ayokong ituring na pabigat o palamunin

kung iyan ang palagay o tingin nila sa akin

mabuting mawala na't ako'y kanilang patayin

upang mapawi ang sumbat na di ko kakayanin

- gregbituinjr.

Parinig at pag-iipon

pag-iipon laban sa sistemang kapitalismo
mag-ipon nang makapag-organisa ng obrero
mag-ipon habang nasa kwarantina pa rin tayo
kung paano makaipon, pag-isipang totoo

magkatrabaho'y laging pinaririnig sa akin
dapat daw permanenteng trabaho'y aking maangkin
noon, ako'y permanente'y nilayasan ko pa rin
pagkat ano bang esensya ng trabahong alipin

wala kasing sahod kaya laging pinariringgan
ngunit pananaw nila'y akin namang ginagalang
pagiging Katipunero'y nasa ugat ko lamang
kaya laging nasa isip ay paglaya ng bayan

parinig naman nila'y tila naging inspirasyon
paano ba mag-iipon para sa rebolusyon
paano mag-iipon upang pondohan ang layon
pag-aralan itong mabuti't simulang mag-ipon

maghahanap ng paraan para sa maralita
huwag lang makuntento sa paggawa ng Taliba
paano ba popondohan ang pagkilos ng dukha
ito'y dapat pagnilayan ng buong puso't diwa

mula sa parinig, pulos parinig ng parinig
mag-iipon habang mga dukha'y kakapitbisig
kung salapi'y galak, ito'y gamitin ding pang-usig
at mga kuhila't mapagsamantala'y malupig

- gregbituinjr.

Mahirap mang maging pultaym

pultaym na wala mang kita'y patuloy sa pagsulat
pultaym mang walang sahod, patuloy na nagmumulat
ganyan ang aking buhay-tibak, di mo man dalumat
mahalaga, prinsipyo't adhika'y maisiwalat

sulating patula ang nasa tiyan, puso't diwa
saanman naroroon, tutuparin ang adhika
bilang makata't kawal ng hukbong mapagpalaya
nilay ng nilay, sulat ng sulat, gawa ng gawa

may gawain bilang pultaym kahit na kwarantina
basahing muli ang yakap na ideyolohiya
rebyuhin din ang mga aklat at akdang nabasa
magsulat ng polyeto't ipalaganap sa masa

organisahin pa rin ang kapwa obrero't dukha,
na lipunang mapagsamantala'y dapat mawala;
lipunang makatao'y manggagawa ang lilikha
at isang bagong sistema'y itatayo ng madla

sa buhay na ito'y iyan ang munti kong pangarap
na diwang malaya't makatao'y ipalaganap
sa kabila ng pagiging pultaym, puspos ng hirap
ay patuloy sa paggampan ng misyon at paglingap

- gregbituinjr.

Ang masipag na tibak

tila ba itong kwarantina'y naging katwiran ko
upang nasa bahay lang, tila nakakalaboso
masipag, sa gawaing bahay nga'y pinakita ko
ngunit walang perang ambag sa pamilya ko rito

'blessing-in-disguise' ba ang dinanas na kwarantina?
upang tunay na kalagayan ay malaman nila?
silang tingin dapat may permanenteng trabaho ka
na talbusan mo ng panggastos para sa pamilya

unawa ko naman ang ganoon nilang pananaw
dapat may panggastos ka sa bawat kibot o galaw
sa sistemang kapitalismo'y kulturang pinataw
gayunman ako'y nagsisipag sa gawang matanaw

nagsisipag pa rin akong gumawa ng ekobrik
ginupit na plastik sa boteng plastik sinisiksik
nagtanim din ng gulayin sa mga basong plastik
balang araw, magbubunga ito't nakasasabik

masipag ding magpropaganda't gumawa ng akda
patunay ang dyaryong Taliba't sangkaterbang tula
masipag magsulat tungkol sa prinsipyo't adhika
hanggang mamatay ay magsusulat para sa madla

huwag mo lang asahang may pera ako palagi
pagkat simpleng pamumuhay akong nagpupunyagi
patuloy sa paglilingkod sa bayan at sa uri
hanggang hukbong mapagpalaya'y tuluyang magwagi

- gregbituinjr.

Ang pinakamalaking banta sa ating planeta

ANG PINAKAMALAKING BANTA SA ATING PLANETA

"The biggest threat to our planet is believing that someone else will save it." - Robert Swan

tayo na'y dapat kumilos para sa kalikasan

gawin anong nararapat para sa daigdigan

huwag gawing basurahan ang lupa't karagatan

huwag iasa sa iba kung kaya natin iyan

ang pinakamalaking banta raw sa ating mundo

ay isiping sasagipin ito ng ibang tao

o ibang nilalang, hindi ikaw, o hindi ako;

ang dapat kumilos para sa ating mundo'y tayo

isipin anong magagawa, sa kapwa, sa kapos

makipagkaisa, magkapitbisig, at kumilos

magtulungan upang mundong ito'y maisaayos

kaya huwag na tayong maghintay ng manunubos

ayon sa manlalakbay at may-akdang si Robert Swan

ang pinakamalaking banta sa sangkalupaan

ay ang isiping may iba namang sasagip diyan

maghintay ng bathalang sasagip sa daigdigan

kung may magagawa tayo upang mundo'y sagipin

huwag nang umasa sa iba, pagtulungan natin

walang aasahang manunubos na di darating

sinabing yaon ni Robert Swan ay ating isipin

- gregbituinjr.

* ROBERT SWAN, OBE Robert Swan has earned his place alongside the greatest explorers in history by being the first person to walk to both the North and South Poles. In recognition of his life's work, Her Majesty the Queen awarded him the high distinction of OBE, Officer of the Order of the British Empire and the Polar Medal.

* Swan is also the founder of 2041, a company which is dedicated to the preservation of the Antarctic and the author with Gil Reavill of Antarctica 2041: My Quest to Save the Earth's Last Wilderness.

Ulam na tuyo't talbos

tuyo't talbos ang ulam ngayong umaga't tanghali
pinitas ang talbos sa gilid, nagbakasakali
upang kalusugan ay gumanda't mapanatili
kung binili, napitas ko'y bente pesos ang tali

ang tuyo'y pinrito, talbos ng kamote'y ginisa
mabuti't may tinanim lalo ngayong kwarantina
magsipag lang, may mapipitas ka lalo't magbunga
pag may tinanim ka'y di magugutom ang pamilya

pag nasa lungsod ka, subukan ang urban farming
kahit sa mga paso lang ay subukang magtanim
sa panahong lockdown, magsasaka'y tularan natin
maging magsasaka sa lungsod upang may makain

kayhirap man ng lockdown, parang panahon ng Hapon
magtanim ng gulay upang may mapitas paglaon
kasabihang magtanim ng kamote'y danas ngayon
kaya ito'y gawin para sa pamilya't nutrisyon

- gregbituinjr.

Mga usling pako sa kisame

higit apat na buwan na sa bahay ng biyenan

dahil kwarantina'y doon ni misis naabutan

ilang beses nang naglabas-masok sa palikuran

ngayon lang naramdamang ako pala'y nasugatan

kaninang umaga'y masaya sanang maliligo

pumunta ng palikuran at naghubad ng baro

nang makaramdam ng sakit sa daliri, nagdugo

iyon pala sa kisame'y may nakausling pako

at di lang isa kundi walong pako ang naroon

nadale ang aking daliri nang maghubad doon

tinamaan yaong hintuturo, daplis man iyon

pabaya ba ang karpinterong gumawa ng bubong?

o baka naisip niyang nakatira'y maliliit

kaya di masusugat sa kisameng abot-langit

kung may matangkad at mauntog, aba'y anong sakit

tiyak sugat agad ang noo, kundi man ang anit

ang pako'y lagpas-lagpasan sa kahoy na dos-por-dos

upang matibay na makabit ang yero't maayos

baka estilo ng karpintero, pako'y tumagos

di naisip, may masugatan, basta makaraos?

tiningnan ko ang kisame sa kabilang kubeta

may nakausli ring pako, bilang ko'y labing-isa

matapos maligo'y pinuntahan ang kusina

sa kisame, mga pako'y nakausli rin pala

pag minartilyo ang pako sa kubeta'y aangat

tiyak ang yero, kaya ang mas mabuti'y mag-ingat

kung maghuhubad upang maligo'y huwag malingat

dahil baka masabit muli sa pako't masugat.

- gregbituinjr.

08.01.2020